Καταγράψτε τους Στόχους Σας Για Το Νέο Έτος… Ή Όχι;
Πολλοί είναι οι άνθρωποι που μπαίνουν στη διαδικασία καταγραφής των ετήσιων στόχων τους με το που αλλάζει ο χρόνος. Καταγράφουν αναλυτικά δηλαδή τι ακριβώς πρέπει να πετύχουν κατά τη διάρκεια του νέου έτους ώστε να καταφέρουν να φτάσουν εκεί που θέλουν.
Αυτή η διαδικασία καταγραφής των στόχων θεωρείται «best-practice»-«καλή πρακτική» από πολλούς «γκουρού» της προσωπικής ανάπτυξης ανά τον κόσμο. Αυτό όμως που δεν αναφέρεται τις περισσότερες φορές είναι ότι σχεδόν το 90% των ανθρώπων δεν καταφέρουν να υλοποιήσουν τους στόχους που έχουν θέσει με αποτέλεσμα να απογοητεύονται. Επίσης ένα μεγάλο ποσοστό, γύρω στο 40%, ακόμα κι αν πετύχει τους στόχους του δεν νιώθει ευτυχισμένο. Τέλος, ένα 30% των ανθρώπων αυτών, δηλώνει ότι νιώθει πιο αγχωμένο εξαιτίας των στόχων που έχει θέσει ενώ ένας από όλους αυτούς τους στόχους είναι να μειώσουν το άγχος!
Άρα λοιπόν τι πρέπει να κάνουμε; Να θέτουμε στόχους ή όχι;
Η δική μου απάντηση, με βάση την εμπειρία μου από τη δική μου ζωή αλλά και από τις ζωές των ανθρώπων που συνεργάζομαι μαζί τους και λειτουργώ ως executive coach/self-coach/business coach είναι ότι σίγουρα δεν πρέπει να θέτουμε αυστηρούς, SMART στόχους και σίγουρα η ζωή μας δεν πρέπει να ορίζεται απ’ αυτούς.
Αυτό που προτείνω είναι να επιλέξουμε να γίνουμε άνθρωποι της ροής και όχι άνθρωποι του επιτεύγματος, της επιτυχίας με κάθε κόστος δηλαδή. Να ζούμε ως εξερευνητές νέων εμπειριών. Να ζούμε ως καλλιτέχνες που κάθε στιγμή δημιουργούν κάτι νέο ανάλογα με τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται μπροστά τους, παρακινούμενοι εσωτερικά από το πάθος μας, από την αγάπη μας για ό,τι κάνουμε. Μια ζωή η οποία δεν ορίζεται από τους στόχους που θέσαμε είναι μία ζωή που βιώνεται στο παρόν, στο τώρα και όχι κάπου στο μέλλον. Αυτός ο τρόπος ζωής μας επιτρέπει να ζούμε πιο χαλαρά και διασκεδαστικά. Να έχουμε fun!
Και τι σημαίνει τελικά «στόχος»-«goal»;
Στα ελληνικά «στόχος» είναι το σημείο προς το οποίο κατευθύνει κάποιος τη βολή του ή/και σημείο στην πορεία για την επίτευξη ενός σκοπού.
Στα αγγλικά η λέξη «goal» προκύπτει από την παλιά αγγλική λέξη που δεν χρησιμοποιείται πια «gol» που σημαίνει εμπόδιο ή όριο και συνδέεται με την λέξη «gaelon»που σημαίνει παρεμποδίζω, δυσχεραίνω. Για να επιτευχθεί λοιπόν ένας στόχος πρέπει να υπερνικηθούν εμπόδια.
Όμως μια ζωή η οποία είναι μόνο γεμάτη με στόχους, γεμάτη δηλαδή με χρονικά σημεία τα οποία οριοθετούν την επιτυχία ή την αποτυχία, είναι μία ζωή χωρίς νόημα, χωρίς ουσιαστική ικανοποίηση. Γιατί πολύ απλά ο άνθρωπος, προσπαθώντας να πετύχει το στόχο χάνει την ουσία, το ταξίδι. Χάνει την ίδια τη ζωή!
Τι προτείνω;
Ο αυστηρός χρονοπρογραμματισμός της ζωής μας με βάση συγκεκριμένους στόχους δεν μας βοηθάει. Καλό είναι τη ζωή να την δούμε λίγο πιο «agile». Και τι σημαίνει αυτό;
- Καταγράψτε τη «μεγάλη ιδέα» για τη ζωή σας για το νέο έτος. Βρείτε έναν τίτλο και πείτε μέσω αυτού τι θέλετε από τη ζωή σας κατά τη διάρκεια του νέου αυτού χρόνου. Πού θέλετε να πάτε; Ποια είναι η κατεύθυνση;
- Χρησιμοποιείστε πυξίδα και όχι χάρτη! Μην σχεδιάσετε όλα τα βήματα εξ’ αρχής για το πώς θα φτάσετε εκεί που θέλετε. Με τη μορφή ιδεών καταγράψτε τι θα μπορούσατε να κάνετε για να καταφέρετε αυτό που επιθυμείτε. Και μην βάζετε αυστηρά χρονικά όρια. Αυτές οι ιδέες είναι πολλά μικρά διαφορετικά, εναλλακτικά μονοπάτια που θα μπορούσατε να διαβείτε με βάση τη πρόθεσή σας, τη «μεγάλη ιδέα» σας. Στόχος είναι να «πιστοποιηθώ στο MS Project». Μονοπάτι-πρόθεση είναι «να μάθω να χειρίζομαι τέλεια το MS Project». Αντί για «to-do»-«να κάνω», χρησιμοποιείστε την έκφραση «could do»-«θα μπορούσα να κάνω». Ακόμα και η διατύπωση αλλά και οι λέξεις που χρησιμοποιούμε παίζουν ρόλο! Αφήστε χώρο και χρόνο ώστε τα επόμενα βήματα να προκύπτουν φυσικά μέσα απ’ ό,τι βιώνετε. Το περιβάλλον μας αλλάζει συνεχώς φέρνοντας νέα δεδομένα και νέες προκλήσεις. Δεν πρέπει λοιπόν να αυτοπεριοριζόμαστε και να μένουμε προσκολλημένοι σε ένα αυστηρό, προαποφασισμένο πλαίσιο.
- Κυνηγήστε την περιπέτεια και αποδεχτείτε τις προκλήσεις γιατί μόνο έτσι προκύπτουν οι δυνατές εμπειρίες που μας καθιστούν δημιουργικούς.
- Αποδεχθείτε τον εαυτό σας και επιτρέψτε του να κάνει και λάθη, να ξεκουράζεται και να έχει όρια.
- Αποστασιοποιηθείτε. Οι στόχοι μπορεί θεωρητικά να προσφέρουν άνεση και προβλεψιμότητα. Μπορεί να μας κάνουν πιο αποτελεσματικούς (έτσι νομίζουμε…) Όμως οι εμπειρίες, οι οποίες είναι η πηγή της δημιουργικότητας και άρα της εξέλιξης, προκύπτουν φυσικά και όχι τεχνητά. Ένας SMART στόχος μας καθιστά δέσμιους του αποτελέσματος. Όμως η ζωή δεν βιώνεται βάσει αποτελεσμάτων που ανήκουν στο μέλλον και όχι στο παρόν.
- Να είστε ανοικτοί γιατί στην πορεία μπορεί να ανακαλύψετε και νέα μονοπάτια που θα σας οδηγήσουν πιο γρήγορα εκεί που θέλετε ή κάπου που δεν μπορούσατε ούτε να φανταστείτε.
- Αναγνωρίστε στον εαυτό σας την αξία του.
- Περιορίστε τα πρέπει και επικεντρωθείτε στο όραμά σας, στο σκοπό σας, στα όνειρά σας, σε ό,τι σας εμπνέει και σας κάνει να αισθάνεστε χαρούμενοι, γεμάτοι, ικανοποιημένοι.
Βασική προϋπόθεση για να πράξουμε όλα τα προαναφερόμενα είναι να ξέρουμε ποιοι είμαστε. Να ξέρουμε το «γιατί» μας, γιατί υπάρχουμε. Πρέπει δηλαδή να γνωρίζουμε τη γενική κατεύθυνσή μας, προς τα πού βαδίζουμε και γιατί.
Γι’ αυτό λοιπόν…
Σχεδιάστε τη ζωή σας «γενικά» και όχι «ειδικά»! Δημιουργήστε τη μεγάλη εικόνα και κάθε μέρα που έρχεται βάλτε μικρούς, πιο διευρυμένους στόχους που θα σας επιτρέπουν να «αναπνέετε» και να δράτε σύμφωνα με το ποιοι είστε και τι αγαπάτε να κάνετε! Το αποτέλεσμα θα είναι φυσικό και θα ταιριάζει με τη φύση σας!
Δήμητρα Ζερβάκη, EMBA, PMP, TTT