Όταν Ένας Εργαζόμενος Μπορεί Αλλά Δεν Θέλει
Και ναι! Υπάρχουν κι εκείνες οι περιπτώσεις που σηκώνεις τα χέρια. Εκείνες οι περιπτώσεις που ένα μέλος της ομάδας των εργαζομένων μιας εταιρείας:
- Κατέχει όλες τις σκληρές δεξιότητες που απαιτεί η θέση του αλλά από ήπιες βρίσκεται κοντά στο μηδέν.
- Είναι σκυλί στη δουλειά… αλλά μόνο στην τεχνική δουλειά.
- Έχει μεγαλώσει ακούγοντας συνεχώς ότι ο τίτλος, το τι γράφει η κάρτα του, είναι το ίδιο σημαντικό με τη δουλειά που κάνει. Έχει μεγαλώσει πιστεύοντας ότι πρέπει να είναι «αρχηγός», να κατέχει ηγετικές θέσεις και ότι όλοι οι άλλοι θα πρέπει να πειθαρχούν σε αυτόν, ανεξάρτητα από το πώς συμπεριφέρεται.
- Θέλει να δείχνει, και το χειρότερο είναι ότι το πιστεύει κιόλας, ότι μόνο αυτός έχει πολλή δουλειά και δεν προλαβαίνει να κάνει και τα «άλλα» που υπαγορεύει ο ρόλος του, που είναι εξίσου σημαντικά με την τεχνική δουλειά… Όμως εκείνος δεν τα βλέπει έτσι.
- Είναι το «ταραχοποιό» στοιχείο, αλλά όχι με έναν αποτελεσματικό τρόπο που οδηγεί στην ανάπτυξη και την εξέλιξη. Είναι αντιδραστικός απλά για να δείξει ότι είναι κάποιος, ότι διαφέρει. Αντίδραση για την αντίδραση και για την ενίσχυση του εγώ.
- Είναι έξυπνος όμως δεν χρησιμοποιεί την ευφυΐα του για να κάνει τη θετική διαφορά, να αντιληφθεί το περιβάλλον του και να παράξει αληθινή αξία για τους συνανθρώπους του.
- Θεωρεί ότι έχει βρει τις απαντήσεις σε όλα και δεν χρειάζεται να μάθει τίποτα περισσότερο. Θέτει ερωτήσεις όχι για να μάθει αλλά γιατί πιστεύει ότι με αυτόν τον τρόπο θα δείξει ότι είναι πάνω απ’ όλους, θα μειώσει όσους προσπαθούν να του πουν κάτι καινούριο και διαφορετικό. Τελικά ο ίδιος χάνει γιατί γίνεται ρεζίλι και το κακό είναι ότι δεν το αντιλαμβάνεται. Είναι τυφλωμένος από το «εγώ» του.
- Με όλη του τη συμπεριφορά «χαλάει» την ομάδα, δημιουργεί εντάσεις, δεν επικοινωνεί αποτελεσματικά και πολλές φορές υποβιβάζει χωρίς λόγο τους συνεργάτες του, είτε είναι πιο ψηλά στην ιεραρχία είτε πιο χαμηλά.
Ναι! Υπάρχουν εκείνες οι περιπτώσεις που έχεις δοκιμάσει τα πάντα αλλά δεν «πιάνει» τίποτα με αυτόν τον άνθρωπο. Σκέφτεσαι και εφαρμόζεις διάφορες προσεγγίσεις για να τον κάνεις να αντιληφθεί ότι υπάρχει και άλλος δρόμος, που είναι εξίσου σημαντικός. Ότι υπάρχει ένας άλλος δρόμος στον οποίο μπορεί να αξιοποιεί όλες του τις σκληρές δεξιότητες, όμως παράλληλα είναι και ένα μέλος μιας ομάδας που προσδίδει αξία σε αυτήν. Ότι υπάρχει ένας άλλος δρόμος που άμα τον περπατήσει θα νιώθει βαθιά ικανοποίηση και θα υπάρχει χαρούμενος μακριά από την υποτιθέμενη δύναμη του τίτλου. Ότι υπάρχει κι εκείνος ο δρόμος του νοιαξίματος. Γιατί ουσιαστικά αυτοί οι άνθρωποι δεν νοιάζονται για τους άλλους, δεν νοιάζονται για την επιχείρηση στην οποία προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, παρά μόνο για τον εαυτό τους.
Ναι! Υπάρχουν κι αυτές οι περιπτώσεις που ένας άνθρωπος μπορεί, έχει όλα τα φόντα, αλλά δεν θέλει. Και τότε αναρωτιέσαι: «Και τώρα τι; Τι μπορώ άλλο να κάνω με αυτόν τον άνθρωπο;».
Δυστυχώς υπάρχουν αυτές οι περιπτώσεις που δεν μπορείς να κάνεις τίποτα άλλο. Δεν είμαστε θεοί και ούτε μπορούμε να αλλάξουμε τους άλλους αν εκείνοι δεν το θέλουν. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι καλύτερα τέτοιοι άνθρωποι να απομακρύνονται από τις θέσεις που κατέχουν.
Οι εταιρείες και άρα οι άνθρωποι που παίρνουν αποφάσεις πρέπει να καταλάβουν ότι τέτοιοι άνθρωποι, ενώ φαινομενικά δίνουν πολλά στην εταιρεία, τελικά της κλέβουν πολύ περισσότερα. Το κόστος διατήρησης αυτών των εργαζομένων είναι πολύ μεγαλύτερο από την αξία που παράγουν. Και όταν μιλάμε για κόστος ή αξία δεν μιλάμε μόνο με όρους οικονομικούς.
Η αξία που προκύπτει από την τεχνική τους αρτιότητα είναι πολύ μικρότερη από το κόστος που πληρώνει η εταιρεία το οποίο ισούται με το άθροισμα των δυσαρεστημένων εσωτερικών και εξωτερικών πελατών, της μη ικανότητα χτισίματος μιας υγιεινούς κουλτούρας που βασίζεται στην συμπερίληψη, στην αποτελεσματική επικοινωνία, στην οριζόντια agile ηγεσία και σε έναν κοινό σκοπό. Από το κόστος που προκύπτει από την άρνηση εφαρμογής νέων τρόπων, νέων διαδικασιών. Από το κόστος που προκύπτει από τη μη αλλαγή και τη μη θέληση για άμεση προσαρμογή.
Αν οι εταιρείες έμπαιναν πραγματικά στη διαδικασία να κάνουν τους υπολογισμούς επίλυσης αυτής της εξίσωσης, τότε ίσως και να μπορούσαν να πειστούν ότι είναι μέγα λάθος τους να κρατούν στις ομάδες τους ανθρώπους που μπορούν αλλά δεν θέλουν. Και τότε ίσως θα είχαμε μία πιο υγιή επιχειρηματικότητα, μακριά από δαρβινικούς ανταγωνισμούς και πιο κοντά στην αειφορία. Γιατί πολύ απλά αυτοί οι άνθρωποι φτάνουν να καταλάβουν όταν «πιάνουν πάτο» και τότε ίσως αναγκάζονται να αλλάξουν. Όμως τότε είναι πολύ αργά για όλους!
Δήμητρα Ζερβάκη, EMBA, PMP, TTT
Photo by Orkun Azap on Unsplash
