Κόστος Ευκαιρίας: Ένα «Εργαλείο» Λήψης Συνειδητών Αποφάσεων
Το να είσαι αυτοαπασχολούμενος, έμπορος, επιχειρηματίας, ελεύθερος επαγγελματίας, την εποχή των πολλών και γρήγορων μεταβολών και αλλαγών είναι σαν να βρίσκεσαι σε ένα roller-coaster. Η ζωή των entrepreneurs, των ανθρώπων δηλαδή που παίρνουν μικρά ή μεγάλα ρίσκα είναι γεμάτη με αποφάσεις. Η ζωή όλων των ανθρώπων είναι γεμάτη με αποφάσεις. Καλούμαστε πολλές φορές την ημέρα να επιλέξουμε το «σωστό» δρόμο. Συνήθως οι επιλογές είναι πολλές. Οι αποφάσεις δε που πρέπει να πάρουμε κάτω από συνθήκες πίεσης και ύπαρξης πολλών περιορισμών άλλες τόσες.
Το επιστημονικό πεδίο του business, και όχι μόνο, μας παρέχει μία σειρά από «εργαλεία» που μας βοηθούν στο decision making. Ένα απ’ αυτά που αγαπώ ιδιαίτερα είναι το «Κόστος Ευκαιρίας.»
Ενώ το «Κόστος Ευκαιρίας» είναι προσανατολισμένο στο να χρησιμοποιείται σε αποφάσεις που αφορούν τα οικονομικά, η ικανότητα ενός entrepreneur να το αξιοποιεί σε κάθε απόφασή του, μπορεί να τον βοηθήσει να κάνει τη διαφορά. Οι πόροι που διαθέτουν οι περισσότεροι ιδρυτές επιχειρήσεων είναι πεπερασμένοι και περιορισμένοι. Ειδικά στην σημερινή εποχή του «more than financial crisis.» Γι’ αυτό και απαιτείται να αξιοποιούν οτιδήποτε έχουν στα χέρια τους στο μέγιστο.
Τι ακριβώς όμως εννοούμε με τον όρο «Κόστος Ευκαιρίας;»
Η οικονομική θεωρία μας λέει ότι αν ξοδέψεις 10.000€ μετρητά για να αγοράσεις ένα μηχάνημα που θα σε βοηθήσει να παράγεις μεγαλύτερες ποσότητες του προϊόντος σου, αυτό έχει ως συνέπεια να μην αφαιρεθούν μόνο αυτά τα χρήματα από το λογαριασμό σου, αλλά να μην υπάρχουν διαθέσιμα ώστε να μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις με κάποιον άλλο τρόπο. Αυτά τα 10.000€ θα μπορούσες να τα επενδύσεις σε έρευνα για ένα νέο προϊόν, να προσλάβεις κι άλλους συνεργάτες, ή να κάνεις μία ανακαίνιση στο μαγαζί σου.
Άρα, το «Κόστος Ευκαιρίας» αναφέρεται στο όφελος που θα μπορούσε να έχει κάποιος, το οποίο όμως το έχει χάσει, παίρνοντας την απόφαση να ακολουθήσει μία άλλη πορεία δράσης από αυτήν που θα του το πρόσφερε.
Το κόστος ευκαιρίας ενός τεράστιου μενού σ’ ένα εστιατόριο είναι το να δημιουργηθεί η εντύπωση στους πελάτες του ότι τα υλικά που χρησιμοποιεί δεν είναι φρέσκα. Το κόστος ευκαιρίας του να παρέχεις τις υπηρεσίες σου σ’ όλο τον κόσμο είναι να μην είσαι σχετικός και να μην μπορείς να καλύψεις τις ανάγκες τους. Το κόστος ευκαιρίας του να διαθέσεις το χρόνο σου σ’ ένα project που δεν σου κάνει click είναι να μην επικεντρωθείς σε άλλα projects, τα οποία μπορεί να σου παρέχουν ικανοποίηση σε πολλαπλά επίπεδα και να σε οδηγούν, από έναν γρηγορότερο δρόμο, στο να υλοποιήσεις τους στόχους σου.
Γιατί τελικά το «Κόστος Ευκαιρίας» είναι τόσο χρήσιμο ως εργαλείο αποφάσεων;
Αυτά που μας υπενθυμίζει το «Κόστος Ευκαιρίας» είναι ότι:
- τα πάντα κοστίζουν πολύ περισσότερο από την τιμή τους, δίνοντας έτσι μία άλλη διάσταση στην έννοια της αξίας.
- το ότι υπάρχει η δυνατότητα να κάνουμε κάτι, δεν σημαίνει ότι πρέπει και να το πράξουμε.
- κάθε απόφαση που παίρνουμε σημαίνει ότι δεν μπορούμε πια να πραγματοποιήσουμε μία σειρά από κάποιες άλλες ιδέες, κάποια άλλα projects, λόγω των επιπτώσεών της.
Ζούμε σε μία εποχή που οι άνθρωποι αλλά και ο πλανήτης μας αντιμετωπίζουν πολλά και σοβαρά προβλήματα. Μία αντιπρόταση στην καταστροφική αέναη ανάπτυξη που επιβάλλει το οικονομικό σύστημα που ισχύει σήμερα και προκαλεί αυτά τα μεγάλα προβλήματα, είναι αυτή της αποανάπτυξης. Οι πόροι μας είναι περιορισμένοι και αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Οι περιορισμοί είναι αυτοί που πάρα πολλές φορές μας γλιτώνουν από λάθος αποφάσεις.
Συνδυάζοντας λοιπόν το concept του «Κόστους Ευκαιρίας» με την πραγματικότητα των περιορισμένων πόρων, μπορούμε τελικά να δημιουργήσουμε αειφορικές και βιώσιμες επιχειρήσεις, οδηγούμενοι έτσι σε μία υγιή ανάπτυξη που δεν βλάπτει και δεν καταστρέφει, αλλά αντιθέτως παράγει αξία για όλους.
Το «Κόστος Ευκαιρίας» τελικά μας βοηθάει να είμαστε συνειδητοί. Και η συνειδητότητα είναι το «κλειδί» που μπορεί να ξεκλειδώσει αποφάσεις που υπηρετούν τη θετική αλλαγή, που υπηρετούν τη δημιουργία επαναστατικών επιχειρήσεων.
Δήμητρα Ζερβάκη, ΕΜΒΑ, PMP, TTT