Η Βιολογία της Συνεργασίας
Ήθελα εδώ και κάποιες μέρες να γράψω σχετικά με το πόσο σημαντική για την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους είναι η συνεργασία με βάση τις επιστημονικά τεκμηριωμένες ανακαλύψεις της σύγχρονης βιολογίας. Ο λόγος που ήθελα να εκφράσω τις σκέψεις μου και τις απόψεις μου (πάντα backed by science) ήταν ότι πλέον για να προχωρήσουμε μπροστά και για να χτίσουμε αειφορικές βιώσιμες επιχειρήσεις θα πρέπει να λειτουργούμε σε οριζόντιες ομάδες χωρίς ανταγωνισμούς ούτε μεταξύ των μελών των ομάδων αλλά και ούτε μεταξύ των πολλών διαφορετικών ομάδων.
Όμως τα γεγονότα στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τελικά σε όλο τον κόσμο (γιατί πρόκειται για παγκόσμιο θέμα) με πρόλαβαν και θεωρώ ότι αυτό το άρθρο θα πρέπει να αφιερωθεί σε όλους εκείνους που ξεχνούν την έννοια της συνεργασίας, που τους νοιάζει μόνο η πάρτη τους και τάσσονται υπέρ του ανταγωνισμού με όποιο κόστος… ο θάνατός σου η ζωή μου. Η Ελλάδα είναι μία και δεν πρέπει να χωρίζεται για λόγους ατομικού συμφέροντος…
Ο Δαρβινισμός
Σπούδασα Γεωπονία και ένα από τα πρώτα πράγματα που διδάχθηκα με πολύ θέρμη από τους καθηγητές μου ήταν η θεωρία της Εξέλιξης του Δαρβίνου η οποία στηρίζεται στη θεμελιώδη έννοια της φυσικής επιλογής.
Και τι σημαίνει αυτό με απλά ελληνικά;
Ότι δηλαδή ένας πληθυσμός υπερισχύει έναντι κάποιου άλλου όταν τα άτομά του έχουν ισχυρά γονίδια και έτσι μπορούν να επιβιώσουν σε αντίξοες συνθήκες. Η άνιση αυτή επιβίωση οφείλεται βασικά στον ανταγωνισμό που αναπτύσσεται μεταξύ των ατόμων αλλά και σε τυχαίες διαδικασίες που επηρεάζουν τα γονίδια. Έτσι τελικά προκύπτουν άτομα τα οποία είναι εξελιγμένα.
Άρα δηλαδή οι λέξεις «κλειδιά» του Δαρβινισμού είναι το «άτομο», το «γονίδιο», ο «ανταγωνισμός» και η «τύχη». Ο ισχυρότερος και ο πιο ανταγωνιστικός κερδίζει! Αυτό είναι το μήνυμα… Και όπως λέει και ο Τέννυσον … «έχουμε ένα κόσμο με αιματοβαμμένα νύχια και δόντια. Μια σειρά άσκοπων, αιματηρών αγώνων για επιβίωση».
Η Επιγενετική
Ευτυχώς όμως όντως υπάρχει η εξέλιξη η οποία μας βοηθάει να προχωρούμε παρακάτω και ό,τι «παλιό» να το αντικαθιστούμε με κάτι «νέο».
Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί ένας νέος κλάδος της βιολογίας, η Επιγενετική, που ασχολείται με τον έλεγχο «επί της γενετικής» και μελετά τους μοριακούς μηχανισμούς μέσω των οποίων το περιβάλλον ελέγχει την κυτταρική δραστηριότητα.
Αυτή η νέα επιστήμη δεν βασίζεται μόνο στα «γονίδια». Τα γονίδια δεν είναι το πεπρωμένο! Ρίχνει μεγάλο βάρος στο κύτταρο και τις πρωτεΐνες του και πώς αυτό λειτουργεί σε σχέση με το περιβάλλον.
Και ιδού τα επιστημονικά αποτελέσματα που προκύπτουν από έρευνες που έχουν διεξαχθεί.
Η Συνεργασία
Ο γνωστός βιολόγος, καθηγητής πανεπιστημίου Dr Bruce Lipton, μέσα από πολύχρονες μελέτες που έχει κάνει και μέσα από την ενοποίηση διαφόρων επιστημονικών ανακαλύψεων της Επιγενετικής αλλά και της κλασικής βιολογίας έχει καταλήξει στο ότι τα γονίδια είναι τα μοριακά προσχέδια που χρησιμεύουν για τη δημιουργία των κυττάρων, των οργάνων και των ιστών του ανθρώπινου σώματος. Όμως η «αντίληψη» του κάθε κυττάρου για το περιβάλλον του είναι αυτό που θέτει σε κίνηση τους μηχανισμούς της ζωής.
Οι οργανισμοί που κατάφεραν να επιβιώσουν και άρα να εξελιχθούν ήταν αυτοί των οποίων τα μεμονωμένα κύτταρα κατάλαβαν ότι για να αντέξουν στην εξελικτική πίεση έπρεπε να ομαδοποιηθούν, να συνεργαστούν, να δημιουργήσουν δομημένα περιβάλλοντα όπου το κάθε κύτταρο θα είχε μία εξειδικευμένη εργασία. Τα κύτταρα αυτά δηλαδή ανέπτυξαν μία στρατηγική συνεργασίας η οποία τα επέτρεψε να παραμείνουν στη ζωή. Όπως κάθε ζωντανός οργανισμός, έτσι και το κάθε μεμονωμένο κύτταρο χρειάζεται ενέργεια για να επιβιώσει. Τα κύτταρα, ως πολύ έξυπνοι οργανισμοί, κατάλαβαν ότι όταν δημιουργούν κοινότητες η ενέργεια που απαιτείται για την επιβίωσή τους είναι λιγότερη και άρα έχουν ένα μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα επιβίωσης αλλά και καλύτερης ποιότητας ζωής.
Επίσης, μία ακόμα σύγχρονη ανακάλυψη της νέας βιολογίας είναι ότι οι ζωντανοί οργανισμοί ανταλλάσσουν μεταξύ τους γονίδια, πληροφορίες. Αυτή η ανταλλαγή συμβαίνει όχι μόνο μεταξύ των ατόμων ενός είδους αλλά και μεταξύ διαφορετικών ειδών. Έτσι η Φύση ενισχύει την επιβίωση της βιόσφαιρας. Έτσι μεταφέρονται «μνήμες» επιβίωσης από ένα είδος σε ένα άλλο. Έτσι συνεργάζονται κύτταρα διαφορετικών ειδών και έτσι δημιουργούνται νέα είδη πιο εξελιγμένα. Έτσι δημιουργούνται κοινότητες και μεταξύ διαφορετικών ειδών.
Ο Tim Lenton, Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Exeter της Αγγλίας μέσα από έρευνες που έχει διεξάγει έχει καταλήξει σε επιστημονικά συμπεράσματα τα οποία υποστηρίζουν ότι η εξέλιξη είναι θέμα αλληλεπίδρασης ειδών και όχι τόσο αλληλεπίδρασης ατόμων ενός είδους και λέει χαρακτηριστικά:
« Η εξέλιξη γίνεται ζήτημα επιβίωσης των πιο δυνατών ομάδων και όχι των πιο δυνατών ατόμων. Πρέπει να δούμε την ολότητα των οργανισμών και το υλικό τους περιβάλλον, για να κατανοήσουμε πλήρως ποια στοιχεία τελικά διατηρούνται και υπερισχύουν.»
Συμπεράσματα
Όπως κάθε «έξυπνο» μεμονωμένο κύτταρο που η ζωή του καθορίζεται από τις αντιδράσεις του στα περιβαλλοντικά σήματα και που ξέρει ότι για να επιβιώσει πρέπει να συνεργαστεί έτσι λειτουργούμε και εμείς οι άνθρωποι. Αποτελούμαστε από 50 τρισεκατομμύρια κύτταρα και καθοριζόμαστε από τις αντιδράσεις μας στα περιβαλλοντικά σήματα που κινούν τη ζωή και όχι από τα γονίδιά μας. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μπορούμε να αλλάξουμε πεποιθήσεις! Ότι ποτέ δεν είναι αργά!
Δυστυχώς ζούμε σε έναν κόσμο που καθορίζεται από τη γραμμική σκέψη, τη Νευτώνεια λογική, από το νεοδαρβινισμό. Μας έχουν μάθει ότι ζωή σημαίνει ανταγωνισμός. Ότι η ζωή είναι ένας πόλεμος όπου το ισχυρό άτομο επιβιώνει. Όμως υπάρχει και η νέα βιολογία η οποία μας λέει ότι επιβιώνουν και εξελίσσονται οι οργανισμοί που ξέρουν να συνεργάζονται αρμονικά και ξέρουν πώς να προγραμματίζουν τους εαυτούς τους ανάλογα με τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος ώστε να ζουν μία ζωή με νόημα που σέβεται τη Φύση και τη φύση τους.
Όλα τα προαναφερόμενα δεν θα πρέπει να τα ξεχνάμε όταν πάμε να στήσουμε επιχειρήσεις. Όταν κάνουμε προσπάθειες να υλοποιήσουμε τις ιδέες μας. Η παραγωγή πραγματικής αξίας για τον κόσμο μπορεί να είναι εφικτή μόνο μέσα από συνέργειες, μέσα από οριζόντιες ομάδες.
Η όποια αξία έχει νόημα όταν αφορά το συλλογικό και όχι το ατομικό καλό!
Υ.Γ.: Οι αντιδράσεις υψηλόβαθμων στελεχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και πολλών ανθρώπων, πολιτικών ή μη, εντός Ελλάδας στα γεγονότα των τελευταίων ημερών είναι προϊόντα του νεοδαρβινισμού. Ο ισχυρότερος κερδίζει. Δεν μας νοιάζει για τους υπόλοιπους. Ας πεθαίνουν οι άλλοι, ας μην έχουν δουλειά… Εμείς να είμαστε καλά… Θέλει χρόνο για να αφομοιώσουμε τις νέες επιστημονικές ανακαλύψεις της Επιγενετικής, της νέας βιολογίας. Όμως αυτές είναι πραγματικότητα και αργά ή γρήγορα θα το συνειδητοποιήσουμε. Τότε θα απομονωθούν οι νεοδαρβινιστές και θα ξεκινήσει ένα νέο κεφάλαιο για τη χώρα μας αλλά και για όλη τη Γη βασισμένο στην αλληλεγγύη και το σεβασμό.
Δήμητρα Ζερβάκη, EMBA, PMP, TTT
Photo credit: http://www.greeno.it
