Οι Καλές Πρακτικές Υπάρχουν Για Να Τις Ανατρέπουμε
Best Practices-Καλές Πρακτικές. Ένας όρος που χρησιμοποιείται πολύ συχνά ιδιαίτερα στο «επιχειρείν». Άπειρα άρθρα και βιβλία έχουν γραφτεί σχετικά με τις καλές πρακτικές που ακολούθησαν ή ακολουθούν διάφορες εταιρείες ανά τον κόσμο και «πέτυχαν» (το βάζω μέσα σε εισαγωγικά γιατί η επιτυχία είναι σχετική και πρέπει να τη βλέπουμε ολιστικά). Καθημερινά ενημερωνόμαστε για νέες πιστοποιήσεις επαγγελματικών γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων που ζητιούνται στην αγορά και υπόσχονται στους κατόχους τους υψηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Και φυσικά αυτές οι πιστοποιήσεις στηρίζονται σε καλές πρακτικές.
Η δική μου σχέση με τις καλές πρακτικές
Ναι, το ομολογώ. Κι εγώ χρησιμοποιώ την έκφραση «καλές πρακτικές» στη δουλειά μου, στα άρθρα μου, στις ομιλίες μου, στα workshops μου. Έχω μπει στη διαδικασία να πιστοποιηθώ ως PMP και TTT. Ομολογώ επίσης ότι διαβάζω κάθε βιβλίο και άρθρο που πέφτει στα χέρια μου και αναφέρει success stories επιχειρήσεων που ακολούθησαν ή/και δημιούργησαν καλές πρακτικές που τους βοήθησαν να υλοποιήσουν αποτελεσματικά τις ιδέες τους. Τέλος, ομολογώ, ότι οι πιστοποιήσεις που κατέχω μ’ έκαναν να «πατήσω» καλύτερα στα πόδια μου και μου παρείχαν μία άλλη, διαφορετική οπτική γωνία στο να υπάρχω και ως επαγγελματίας και ως άνθρωπος. Μία απ’ αυτές όντως μου άνοιξε κάποιες επαγγελματικές πόρτες γιατί έτσι το απαιτούσε ο νόμος. Όμως, ποτέ μα ποτέ δεν έχω χρησιμοποιήσει καμία καλή πρακτική αυτούσια και από μόνη της.
Η άποψή μου τελικά;
Θεωρώ ότι ο τομέας των πιστοποιήσεων και άρα των καλών πρακτικών που προωθούνται έντονα στην αγορά αποτελεί μία μπίζνα πολλών εκατομμυρίων ευρώ. Γι’ αυτό και θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στο που δίνουμε τα λεφτά μας και την ενέργειά μας όταν θέλουμε να αποκτήσουμε περισσότερες γνώσεις και δεξιότητες σε ένα συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο.
Θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι μπορεί για κάποιους οι αποδεκτές καλές πρακτικές να λειτούργησαν θετικά. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα συμβεί και με μας το ίδιο.
Οι καλές πρακτικές είναι άλλων και όχι δικές μας. Όμως, όπως σε κάθε χωράφι δεν μπορείς να καλλιεργήσεις τα πάντα, όλα τα φυτικά είδη, όπως σε κάθε ίδια καλλιέργεια δεν μπορείς να εφαρμόσεις πάντα τις ίδιες καλλιεργητικές τεχνικές γιατί υπάρχουν πολλοί παράγοντες που πρέπει να λάβεις υπόψη σου, το ίδιο ισχύει και για τις επιχειρήσεις αλλά και για εμάς τους ίδιους. Έχουμε μάθει πλέον καλά, ότι αν χρησιμοποιούμε ένα φάρμακο για πολύ καιρό, τότε αυτό πλέον δεν είναι αποτελεσματικό. Το ίδιο ισχύει και για τις καλές πρακτικές.
Αντιγράφοντας και αναπαράγοντας τις «πετυχημένες συνταγές» που άλλοι σου σερβίρουν ή που άλλοι χρησιμοποίησαν σε υποβαθμίζει, γιατί σε βάζει σε ένα συνεχές παιχνίδι κυνηγητού που δεν έχει τέλος. Το να ακολουθούμε πιστά τα βήματα κάποιου άλλου αποτελεί τον πιο γρήγορο δρόμο προς τον αποπροσανατολισμό. Και όπως λέει και ο Stephen Shapiro «Αν κάτι κάποια στιγμή γίνει καλή πρακτική, στην πραγματικότητα παύει να είναι καλή πρακτική».
Πρέπει να δημιουργούμε το δικό μας μονοπάτι, τις δικές καλές πρακτικές, το δικό μας τρόπο, που ταιριάζει σε μας και που προκύπτει από την ενοποίηση των δικών μας dots με κάποια dots των αποδεκτών προτύπων.
Οι καινοτομίες προκύπτουν όχι γιατί κάποιοι άνθρωποι στηρίχθηκαν εξ’ ολοκλήρου στις καλές πρακτικές των άλλων. Προκύπτουν μέσα από δημιουργικές διαδικασίες οι οποίες δεν στραγγαλίζονται από το status quo.
Ναι, μάθετε τις καλές πρακτικές, πιστοποιηθείτε. Όμως ποτέ μην παραδοθείτε σ’ αυτές. Ανατρέψτε τες και βρείτε και εφαρμόστε ό,τι είναι καλύτερο για σας. Έτσι θα ξεφύγουμε από την παγίδα της μίμησης και τους συντηρητισμού. Έτσι μόνο θα βάλουμε τη δική μας σφραγίδα σε ό,τι κάνουμε και θα συμβάλλουμε στην εξέλιξη.
Οι καλές πρακτικές προσδίδουν κύρος και μας καθιστούν experts. Όμως… σαν όλους τους άλλους. Και η μαζικότητα ποτέ δεν έκανε καλό στην Ανθρωπότητα.
Μοιραστείτε τις δικές σας καλές πρακτικές και επιτρέψτε στους άλλους να τις ανατρέψουν.
Και μην ξεχνάτε! Οι καλές πρακτικές δεν είναι πανάκεια. Απαιτούνται πολλά άλλα στοιχεία και πολλές άλλες ποιότητες για να είμαστε αποτελεσματικοί, αληθινοί και αυθεντικοί!
Δήμητρα Ζερβάκη, EMBA, PMP, TTT
Photo credit: walknboston via Foter.com / CC BY